SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçları, hastaların tedavi süreçlerinde büyük bir engel oluşturmakta ve ciddi mağduriyetlere yol açmaktadır. Kanser hastalarının tedavisinde kullanılan birçok immünoterapi ve akıllı ilaç türü, SGK kapsamında geri ödemeye tabi tutulmamaktadır. Bu durum, hastaların sağlık haklarına erişimini zorlaştırmakta ve yaşama hakkı gibi temel hakların ihlaline yol açabilmektedir. Yaşama hakkı, tüm hakların temelini oluşturur ve sağlıklı bir yaşam olmadan diğer hakların da anlamı kalmaz.
Kanser tedavisinde kullanılan ve yeni nesil tedavi yöntemlerinden olan immünoterapi ve akıllı ilaç tedavileri, birçok hasta için hayati önem taşımaktadır. Ancak SGK’nın geri ödeme yapmadığı bu ilaçların masrafları yüksek olup, bu nedenle hastaların ek finansal yükler üstlenmesi gerekmektedir.
SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaçlarının bedellerinin ödenmesi için hukuki yollara başvurmak mümkündür. SGK’nın geri ödeme kapsamında olmayan ilaç bedellerinin karşılanması için izlenebilecek adımlar şunlardır:
Dava sürecinde mahkemeden ihtiyati tedbir kararı talep edilerek, dava sonuçlanana kadar SGK’nın ilaç bedelini karşılaması sağlanabilir. Böylece hastalar, ilaçları kullanmaya devam edebilir ve tedavi sürecinde olası telafisi imkansız zararların önüne geçilmiş olur.
İmmünoterapi ve akıllı ilaç tedavisinde kullanılan ve SGK tarafından karşılanmayan bazı ilaçlar şunlardır:
Bu ilaçların bazıları, belirli kanser türlerinde etkili bulunmuş olmasına rağmen SGK tarafından yalnızca sınırlı endikasyonlar için geri ödeme kapsamına alınmaktadır. Ancak birçok hasta, kendi hastalığına özgü endikasyon dışı kullanım gereksinimi nedeniyle bu ilaçları temin etmek zorunda kalmaktadır. Bu durum, hastalar için büyük bir mali külfet oluşturmakta ve ilaç bedellerinin karşılanmaması halinde hukuki süreç başlatılabilmektedir.
İlaç bedellerinin karşılanması amacıyla açılan davaların başarıyla sonuçlanabilmesi için belirli aşamaların tamamlanması önemlidir. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken başlıca adımlar şunlardır:
Davanın olumlu sonuçlanması halinde, hastanın kendi cebinden karşılamak zorunda kaldığı ilaç bedelleri SGK tarafından karşılanacak ya da ödenen bedeller hastaya iade edilecektir.
SGK’nın karşılamadığı kanser ilaçları konusunda bazı durumlarda ceza hukuku ve ceza avukatı desteği de önem kazanabilir. Özellikle hastaların hayati ihtiyaçları olan ilaçlara erişiminin engellenmesi durumunda, sağlık hakkına yönelik ihlaller veya hasta haklarının ihlaline yönelik durumlar ortaya çıkabilir. Ceza avukatı, hastaların tedavi süreçlerinin kesintisiz bir şekilde devam edebilmesi için hukuki desteği sağlar ve sağlık hizmetlerine erişimde yaşanan engellemeler karşısında hukuki hakları savunur.
Ayrıca, bu tür davalarda ceza hukuku perspektifi, ihlallere dair yaptırımların ele alınması açısından da önemlidir. Ceza avukatları, sağlık hakları ve tedaviye erişim hakkının korunması adına hastaların yanında yer alır ve dava sürecinde hukuki haklarını en iyi şekilde savunur.
SGK’nın ilaç bedelini karşılamaması durumunda hastaların mağduriyet yaşamaması için belirli yasal haklar bulunmaktadır. Endikasyon dışı ilaçlar için açılacak davalar ile hastaların tedavi süreçlerinin kesintiye uğramaması sağlanabilir. İlgili mevzuat gereği, SGK tarafından karşılanması gereken tedavi bedelleri, ihtiyati tedbir kararı ve dava süreci sonunda hastaya iade edilebilir veya SGK tarafından karşılanması sağlanabilir.
Bu süreçte ceza hukuku devreye girerek, sağlık hakkı ihlalleri ve hasta haklarına dair hukuki yollara başvurulmasını mümkün kılar. Ceza avukatı desteği ile hastalar haklarını koruma yolunda daha sağlam adımlar atabilirler.
SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaç bedelleri, kanser tedavisi gören hastalar ve yakınları için büyük bir mali yük oluşturmaktadır. Kanser tedavisinde kullanılan birçok yeni nesil ilaç, hastalıkla mücadelede oldukça etkili olmasına rağmen SGK tarafından karşılanmamaktadır. Bu durum, hastaların tedaviye erişimini zorlaştırmakta ve sağlıklı yaşama hakkını tehlikeye atmaktadır. Bu nedenle, hastaların yasal haklarını kullanarak SGK’ya karşı ilaç bedellerinin karşılanması talebiyle dava açması mümkündür.
Bu tür davalarda başarı sağlanabilmesi için hastanın öncelikle Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak geri ödeme talebinde bulunması gerekmektedir. Başvurunun reddi halinde ise idari mahkemeye başvurarak hukuki süreç başlatılabilir.
Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçların bedellerinin SGK tarafından karşılanması için genellikle endikasyon dışı ilaç kullanım onayı alınması şart koşulmaktadır. Bu onay, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu tarafından verilir. Ancak son yıllarda bu kurumun endikasyon dışı ilaç kullanım onayı vermekte çekimser davranması, hastaların tedaviye erişimini daha da zorlaştırmıştır.
Bu durumda, ilaç kullanımına yönelik onayın verilmemesi halinde hasta ve yakınları hukuki yollara başvurarak mahkeme kararı ile SGK’nın ilaç bedelini karşılamasını talep edebilir. İstanbul Bölge İdare Mahkemesi’nin 2022 yılında verdiği bir kararda, ilacın etkinliği bilimsel verilerle kanıtlanmış olduğu halde kurumun onay vermekten kaçınması, hastanın tedaviye erişim hakkının ihlali olarak değerlendirilmiştir. Bu örnek, endikasyon dışı ilaç kullanım onayının SGK ödemeleri için engel teşkil etmemesi gerektiğini göstermektedir.
SGK tarafından karşılanmayan ilaç bedellerinin karşılanması için açılan davalar, idari mahkemelerde görülmektedir. Davanın açılabilmesi için öncelikle SGK’ya başvuru yapılarak ilacın geri ödeme kapsamında değerlendirilmesi talep edilmelidir. SGK, genellikle başvuruları olumsuz yanıtlamaktadır ve bu durumda idare mahkemesine başvurarak dava açılması gerekmektedir. SGK’ya yapılacak başvurular, zorunlu idari başvuru şartı olarak değerlendirilir ve bu adım tamamlanmadan doğrudan dava açılması halinde davanın reddedilme riski bulunmaktadır.
Hastalar, tedavinin bir parçası olan bu ilaçların karşılanmasını sağlamak amacıyla hem geçmişteki ilaç bedellerinin iadesini talep edebilir hem de gelecekteki ilaç masraflarının SGK tarafından karşılanması için dava açabilir.
SGK tarafından karşılanmayan kanser ilaç bedelleri için açılan davalarda, hastaların tedavi sürecinde herhangi bir kesinti yaşamamaları büyük önem taşır. Bu nedenle, dava açılırken mahkemeden ihtiyati tedbir talep edilmesi gerekmektedir. İhtiyati tedbir kararı ile, dava sonuçlanana kadar ilacın bedelinin SGK tarafından karşılanması sağlanabilir.
Mahkemeden talep edilen ihtiyati tedbir kararı, davanın sonuçlanmasına kadar tedavi sürecinde ilaç temininde aksamaların önüne geçmek için gereklidir. Mahkeme ihtiyati tedbir kararı verdiği takdirde, tedavi sürecinin kesintisiz şekilde devam etmesi sağlanacaktır.
Kanser tedavisinde kullanılan ilaçların SGK tarafından karşılanmaması durumunda, idari dava süreci başlatılarak idari işlemin iptali talep edilebilir. İdare mahkemesine yapılan başvuruda, SGK’nın tedaviye erişimi engelleyen kararının iptali istenir. Dava süresince, mahkemenin ihtiyati tedbir kararı ile ilacın bedelinin SGK tarafından karşılanması talebi önemli bir adımdır.
Bu davalar kapsamında mahkeme, ilacın tedavi süreci açısından önemini ve hastanın bu ilaçtan fayda sağlama ihtimalini göz önünde bulundurarak ihtiyati tedbir kararı alabilir. Tedbir kararı sayesinde, hastalar dava süresince tedavilerinde gerekli olan ilaçları temin edebilirler.
